ترجمه عملی (بخش 3)
ترجمه کتاب یا ترجمه مقاله چیزی بیش از دانستن دو زبان است. توانایی تبدیل کلمات از یک زبان به زبان دیگر مهمترین مهارتی است که یک مترجم باید داشته باشد؛ اما مترجم متون علمی در عین حال باید خلاقیت هم داشته باشد و متن را طوری ترجمه کند که کل محتوای آن یکپارچه باشد و یک متن ترجمه شده روان را تحویل دهد.
همانطور که روزنامه نگار و شاعر فلسطینی محمود درویش می گوید: مترجم صرفاً حامل معنای کلمات نیست بلکه مؤلف شبکه یکپارچه از روابط جدید بین این کلمات است. مترجم نقاش معنا است و باید متونی که ارائه می دهد را از دید خواننده بخواند.
مترجمان خوب (خصوصاً مترجمان انگلیسی به فارسی) نقش مهمی را بازی می کنند و اغلب افراد دنبال این نوع مترجمان هستند. در بسیاری از موارد برای پروژه های متوالی از مترجمان یکسانی استفاده می شود. اغلب ویرایشگران سه یا چهار مترجم محبوب را برای خود انتخاب می کنند و همیشه با آنها کار می کنند. اغلب ویرایشگران بر زبان مبدأ ترجمه (مثلاً انگلیسی) تسلط کافی ندارند اما این تسلط می تواند خیلی مهم باشد. معمولاً قبل از اینکه بخواهید با یک ویرایشگر جدید کار کنید بهتر است یکی از کتاب های ترجمه شده قبلی خود را به او نشان دهید تا سطح مهارت شما در ترجمه مشخص گردد.
خوانندگان متون ترجمه شده
متن ترجمه شده باید با سطح دانش، آگاهی، فهرست واژگان، ذائقه و فرهنگ خوانندگان بالقوه آن مطابقت داشته باشد. بعنوان مثال وقتی شما یک متن تخصصی مدیریت را ترجمه می کنید مجاز هستید از تمام واژگان تخصصی مدیریت استفاده کنید اما اگر بعنوان مثال از یک واژه تخصصی روانشناسی استفاده کردید باید املای انگلیسی و توضیحات معنایی آنرا هم بنویسید. صرفنظر از اینکه متن تخصصی که ترجمه می کنید متعلق به چه رشته تحصیلی است، استفاده از کلمات عمومی روان اهمیت زیادی خواهد داشت. فقط در هنگام ضرورت از کلمات پیچیده و ناآشنا استفاده کنید یا مثلاً زمانیکه نمی توانید معنای کلمه انگلیسی مورد نظر را با هیچ کلمه ساده تری انتقال دهید.
استفاده از چندین مترجم برای ترجمه یک کتاب یا مقاله طولانی
بعضی اوقات بخاطر محدودیت زمانی، ترجمه یک کتاب یا مقاله (خصوصاً اگر طولانی باشد) به چندین مترجم داده می شود و هر کدام از آنها بخشی از متن را ترجمه می کنند. تأکید می کنم که در این مواقع پس از پایان همه قسمت ها حتماً یک مترجم کل متن ترجمه شده را به تنهایی ویرایش کند تا انسجام محتوایی رعایت شود. مثلاً اگر در یک متن تخصصی روانشناسی واژه emotional intelligence به معنای هوش هیجانی ترجمه شده است باید در همه قسمت ها از «هوش هیجانی» استفاده شده باشد و مثلاً طوری نباشد که یکی از مترجم ها نوشته باشد هوش هیجانی و یکی دیگر نوشته باشد فهم احساسی.
